Duik in het verleden

Blog 8

Duik in het verleden

Dat ons boek “Op een dag zullen ze ons vinden” zo’n vervolg zou krijgen hadden we nooit gedacht. We hoopten wel dat het misschien anderen, zou kunnen aanzetten tot nader onderzoek.
Maar zie, onverwacht kwamen vorig jaar Arjan van Westen en Monique Schoutsen bij ons met hun idee om een documentaire van deze geschiedenis te maken. Hij is Zeeuw,  historicus en journalist, Monique is filmer. Na vooronderzoek vorig jaar hebben zij inmiddels in Zeeland, België en Brazilië gefilmd en in het najaar zal de documentaire “Braziliaanse Koorts” uitkomen. Eén van de laatste interviews hielden zij met ons.

Documentaire Braziliaanse Koorts

Ter voorbereiding van die sessie haalden wij uit die periode van alles uit de kast: een overdaad aan foto’s, Super8 filmpjes, rapporten, brieven, artikelen, rondzendbrieven en enkele attributen. Het is immers al zo langgeleden en onze oude hersentjes hebben wel een geheugensteuntje nodig. We doken in het verleden, in de periode 1975 tot 1983 toen wij in Espírito Santo werkten en meehielpen bij de opbouw van basisgroepen en gemeenschappen binnen de Lutherse kerk. Veel was weggezakt, na 30 jaar. Maar nu kwam ons leven in die tijd weer terug.

Wij hebben het geluk, dat we met veel plezier op die tijd terug kunnen kijken. We beleefden weer opnieuw onze activiteiten, ons leven en werken. Maar ook de keuzes die wij toen maakten, ons engagement, ons geloof en leven. De vragen van de interviewers confronteerden ons ook met ons denken en handelen van toen.

Zou ik nu in 2014 andere keuzes maken, vroeg ik mij af. Nu, een stuk ouder geworden in een andere werkelijkheid, met  andere ervaringen, andere motivaties en veranderd geloof. Niet, of toch wel? Niet denk ik in m’n betrokkenheid met mensen die aan de rand van de samenleving worden geschoven met de mensen in het Inloophuis, maar wel vanuit een andere motivatie en inspiratie. De theologie van de bevrijding stond toen centraal in ons werken en leven.

Basisgroep Pao Amarelo, 1978.

Ik vertelde de mensen over de belofte van God van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde waar recht gedaan wordt aan de armen. Waar de bouwvakarbeiders die nu in de krottenwijken wonen dan zelf kunnen wonen in de huizen die zij bouwen. De boerenfamilies zonder grond zullen dan zaaien en oogsten op eigen grond en de kinderen zullen geen vroegtijdige dood sterven. De vrouwen die kleren wasten voor de dames in de stad vulden aan:

“Wij zullen kleren wassen maar die zelf ook kunnen dragen”.

“Die wereld, daar moeten we niet op wachten”, verkondigde ik. “Niet wachten tot die zomaar komt of verwachten in het leven na de dood. Nee, we moeten die nu, met moeite en strijd naar ons toe trekken. Amen”.

                                     Inloophuis Schothorst, 2014.

Zou ik dat nu ook herhalen in het Inloophuis? Nee, of toch wel? In deze rauwe wereld met miljoenen armen en vluchtelingen? Was het niet een marxistische utopie in een christelijke boodschap?

Maar als ik geen toekomstbeeld meer heb, geen utopie, ook al ben ik de 75 jaar al gepasseerd, wat is dan de zin van mijn leven? In de film Boyhood stelt Simen een jonge adolescent aan zijn vader de vraag naar de zin van het leven. Zijn vader is even stil, maar zegt dan: “Leef met veel plezier je leven, want wat heeft het leven voor zin als we geen plezier kunnen maken?” Er is nogal wat veranderd. Nu lees ik met veel belangstelling over God 3.0 en over Religie voor atheïsten en probeer op mijn oude dag, mijn verleden te rijmen met het heden en andersom, maak plezier, speel mijn spel met in mijn hoofd nog altijd de utopie van “een nieuwe hemel en een nieuwe aarde”. 

                                     Die duik in het verleden heeft mij goed aan het denken gezet.

______

God 3.0, hoe ziet god er uit in de 21e eeuw?, André Droogers, Parthenon, 2014. ISBN | EAN 978 90 79578 603

Religie voor atheïsten, Alain de Botton, Atlas contact, 2011, ISBN 978 90 450 2257 4