De bakker met een boodschap

Blog 5

Kerst 2013, Otrobanda - Curaçao

In Curaçao kwamen wij uit de supermarkt Bon Bini gelopen en bij het oversteken zag ik een bestelauto van een bakker. Niks bijzonders, maar achter de naam van de bakkerij stond  geschreven: Jesaja 55. Op weg naar huis dacht ik die gelovige bakker wil een boodschap uitdragen, wat wil hij zeggen met die tekst? Op ons logeeradres bij Mário zocht ik het even op:  

Hierheen! Hier is water,

voor ieder die dorst heeft.

Kom, ook al heb je geen geld.

Koop hier je voedsel en eet.

Kom, koop voedsel zonder geld,

koop wijn en melk zonder betaling.

Daar zal de bakker niet rijk van worden, dacht ik. Of wil hij de tekst die er op volgt doorgeven?

            Waarom geld betalen voor iets dat geen brood is,

je loon besteden aan wat niet verzadigen kan?

Luister aandachtig naar mij,

en je zult ruimschoots te eten hebben

en genieten van een overvloedig maal.

Leen mij je oor en kom bij mij,

Luister, en je zult leven.

Zo rijdt de bakker rond op Dushi Korsou met toch een mooie boodschap niet? 

Dinsdag werd op de marinebasis in de open lucht een massaal bezochte oecumenische kerstnachtviering gehouden. Er werd gecollecteerd voor de voedselbank Curaçao die elke maand 300 voedselpakketten verstrekt. 

We verblijven nu bij onze kinderen en zijn te gast in een samenleving die nogal verdeeld is en waarin velen moeten ploeteren om brood op de plank te krijgen en anderen in overdaad leven. Niets nieuws.

Toen Margje en ik gingen studeren aan de Jelburg (1961-1963) bereidden we ons voor om in achterstandswijken aan de slag te gaan met jeugd en jongeren. We zagen in de zestiger jaren de tegenstellingen in De Pijp en de Jordaan in Amsterdam en in volksbuurten van Amersfoort. We zagen die tegenstellingen op de meest schrijnende manieren in Brazilië en ook hier in Curaçao.

In elke samenleving ontstaat wel een beweging die zoekt naar bevrijding uit armoede en onderdrukking. Vaak met leiders die door de elite aangeduid worden als “populisten”. Op Curaçao is zo’n “populist” tijdens de opgang van zijn partij, die het zelfs tot deelname aan de regering leidde, vermoord. Helmin Wiels ging een visje kopen aan het strand bij Mari Pompoen en enkele schoten maakten een eind aan zijn leven.

Op mijn verjaardag waren we op die plek en aten ook een visje op het strand onder een prachtige sterrenhemel en opkomende maan. Als verrassing kreeg ik een mooie papieren ballon met onderin een brander aangeboden door onze kinderen en kleinkinderen in Arnhem en meegesmokkeld door Margje. Na enige moeite vatte de brander vlam en vulde de ballon zich met hete lucht. Langzaam voelde ik hem uit mijn handen glippen omhoog. De wind nam hem mee en dreef hem over zee, verder en verder. Geboeid bleven we staan kijken naar het lichtje dat kleiner en kleiner werd tot het niet meer te zien was. Een prachtig slot van mijn verjaardag. 

Daarna wandelden wij van het strand af en stonden even stil bij de plek waar Wiels werd neergeschoten.

Vermoord op 05-05-2013

Hij werkte vroeger als maatschappelijk werker in de achterstandsbuurten van Curaçao. Hij begreep dat er politiek veel moest veranderen en de corruptie bestreden moest worden om ooit eens te komen tot een rechtvaardiger verdeling van het dagelijks brood. Hij richtte een partij op: Pueblo Soberano. Zijn dagelijkse radiotoespraken in het Papiaments werden door velen beluisterd en bij de snacks werd over hem gesproken. Hij maakte campagne onder het volk, op straat in de buurten waar politici niet zo gemakkelijk komen. De partij groeide en groeide. Tot enkele schoten klonken aan het strand van Marie Pompoen. Kwade geesten dachten: tot hier en niet verder.

Dreigt de boodschap van Helmin Wiels dat voor velen een lichtje was voor verandering als de hete luchtballon te verdwijnen aan de horizon? Of heeft zijn lichtje mensen aangestoken om te blijven streven naar meer gerechtigheid en eerlijk delen? We deelden het brood op kerstavond in de kerstnachtviering met zeker driehonderd mensen. Als we rechtvaardig gaan delen is er geen voedselbank meer nodig. In Curaçao niet, in Nederland niet en Brazilië niet.

De boodschap van Jesaja waarmee de bakker rondrijdt geeft toch moed en kracht voor het nieuwe jaar om te blijven streven in onze samenleving naar eerlijk delen.

            Zoals regen neerdaalt uit de hemel

en daarheen niet terugkeert

zonder eerst de aarde te doordrenken

haar te bevruchten en te laten gedijen

zodat er zaad is om te zaaien

en brood om te eten.

Tambú, a freedom song

Blog 4

Naar Curaçao

Over een maand, om precies te zijn 6 december hopen Margje en ik te vertrekken naar Curaçao. Twee maanden hopen we door te brengen bij onze kinderen Marjon en Russell en Mário en Anita om met hen een poosje mee te leven in de Curaçaose realiteit van alle dag. 

Een warme Caribische realiteit met een bevolking rijk aan creativiteit. Het kleine eiland telt opvallend veel musici, schilders, beeldhouwers en dichters. Kunst is overal te vinden, in alle lagen van de bevolking. Maar ook een gecompliceerde samenleving van mensen met zeer grote culturele verschillen en economische mogelijkheden. Ik hoop in de volgende blogs vanuit Curaçao berichten te sturen over ontmoetingen en ervaringen met mensen die hun leven vorm geven op Dushi Korsou. 

Het Volksoperahuis Amsterdam en Theater Luna Blau van Curaçao brengen "Tambú, a freedom song" in de Nederlandse theaters. Nog tot eind november te zien. Zie: http://het.volksoperahuis.nl/ 

Ga dat zien! Natuurlijk ook omdat onze schoonzoon Russell 'Konkie'Halmeyer, steelpannist te zien en te horen is in dit theaterstuk! In Amersfoort op 14 november, 
Theater De Lieve Vrouw, 20.30 uur.

Muziektheater over koloniaal verleden

150 jaar nadat in Nederland de slavernij werd afgeschaft, herneemt Het Volksoperahuis een van de grote theaterhits van Oerol 2012. In ‘Tambú, a Freedom Song’ verpakken Curaçaose artiesten en de vaste kern van het muziektheatercollectief het gedeelde verleden van Nederland en Curaçao in een ontroerend én kritisch verhaal over twee halfbroers. Eén is hosselaar in Willemstad, de ander atleet in Rotterdam. Als zij elkaar na lange tijd ontmoeten, ontbrandt er een strijd over afkomst, ambities en identiteit. De muziek is van Jef Hofmeister, Izaline Calister en een Caribische band.

Tekst en muziek: Jef Hofmeister en Elia Isenia • regie: Kees Scholten • met: Jef Hofmeister, Kees Scholten, Izaline Calister, Albert Schoobaar, Konkie Halmeyer, Raymond ‘Ompi Tio’ Justiana, Pierre Dunker e.a.

De tambú is een Curaçaose trommel, een kleine conga gemaakt van een rumvaatje bespannen met geitenvel. Het is ook de naam voor de muziek die eraan verbonden is. Zo’n trommel, geërfd van hun vader, staat in de voorstelling Tambú symbool voor de identiteitsstrijd tussen tweebroers en voor het culturele erfgoed van

De broers zijn afzonderlijk opgegroeid in Nederland en Curaçao. De een is zwart, gespeeld door Albert Schoobaar, de ander een dubbelbloed, gespeeld door Kees Scholten. De ene broer is topsporter en staat voor de keuze of hij voor Nederland of voor Curaçao moet uitkomen. Dat is in feite het dilemma van iedere Curaçaonaar die in Nederland studeert: blijf je hier om carrière te maken, of ga je terug om je land op te bouwen, met alle problemen van dien. 

De relatie tussen Curaçao en Nederland, het slavernijverleden en het kolonialisme komen allemaal langs; een sterke rode lijn die al die thema’s bijeenbindt had de voorstelling goed gedaan. Door het snelle schakelen dreigde het verhaal te verbrokkelen, hoewel het schitterend culmineerde in het slotlied van Izaline Calister. Zij zong een tambú zoals weinigen dat in Nederland kunnen. De muziek veranderde de sfeer en verplaatste het verhaal zich van de eilanden naar Rotterdam en weer terug naar Curaçao, en via de muziek werden de personages feilloos geportretteerd. De scène die zich afspeelde in de Campo Allegre, een bordeel op Curaçao waar de vader zijn frustraties wil vergeten, trof mij bijzonder.  Albert Schoobaar zette een van die hoeren zo schrijnend neer dat de hele zaal de adem inhield. Opzulke momenten was de combinatie van spel en muziek op haar best en drong de tragiek van de situatie zich onontkoombaar aan je op.

Gastrecensent John Leerdam is PvdA, politicus en theatermaker. 

Geweld laat sporen na in Brazilië

Blog 3

Beste vrienden,
Deze blog lag klaar om te verzenden, maar dan, plotseling staat het leven even stil en is je verhaaltje niet meer belangrijk. Het niet onverwachte overlijden van een dierbare vriendin van ons zette mij op slot en maakte sprakeloos. Gevlucht uit Argentinië kwamen Regina en Enzo in 1981 naar Nederland. Regina was actief in groepen van Kerk en Vrede, in het opsporen van verdwenen kinderen in Argentinië, in de Werkgroep Latijns Amerika en andere clubs die strijden tegen onrecht. Verdriet en rouw vonden tijdens de afscheidsbijeenkomst een bedding in woorden en muziek. Muziek uit Latijns Amerika: "Gracias a la vida, que me ha dado tanto", dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven, zong Mercedes Sosa, troostvol. Ook zij moest vluchten uit haar moederland. Haar liederen inspireren velen om de strijd voor gerechtigheid niet op te geven.  

Brasil protestos 2013    
Uit een brief van Roberta de Barros, (CAMM, Centrum opvang straatkinderen in Recife)  Brazilië:

Prezados e queridos amigos,

          “Jullie zullen in jullie steden een beetje van de situatie waarin wij in onze steden leven gezien of gelezen hebben. Er groeit een grote beweging die protesteert tegen de enorme verspilling van geld voor de spelen van 2014 en 2016. In onze stad Recife, was op 20 juni een protest dat ongeveer 60.000 mensen op de straat bracht. Ze werden met extreem geweld uiteen geslagen. Maar ik voel op dit moment een veel groter geweld: 

we hebben geen onderwijzers en de scholen functioneren in de slechtste omstandigheden, het zijn bijna kleine gevangenissen met tralies en politieagenten in de deuren “om de orde te handhaven”. In de arme wijken hebben velen geen voldoende drinkwater. Het regenwater mengt zich met de open riolen. Het openbaar vervoer is van de slechtste kwaliteit, we moeten gemiddeld 50 minuten staan, hangend in de lus, zonder ventilatie. In onze staat Pernambuco heeft de gouverneur uit angst voor geschreeuw op straat de prijs van een buskaartje verlaagd met 10 cent. Het geweld op straat is groot. Ik denk dat lichamelijk geweld zichtbare sporen nalaat en geestelijk geweld stille schade. 

We wachten nu vol spanning op de volgende stappen van deze beweging.

Roberta de Barros

Ondergronds groeit de beweging door en is niet meer te stoppen. Dankzij de sociale media kan elk moment weer een menigte van duizenden jongeren gemobiliseerd worden. Moderne communicatiemiddelen winnen het van repressief geweld. Laten we hopen op geweldloze veranderingen.

Presidente Dilma Rousseff heeft tijdens haar verkiezingscampagne beloofd dat zij de gezondheidszorg, het openbaar vervoer en het onderwijs zal verbeteren. Tot nu toe is zij daar niet aan toe gekomen. Zij wacht met smart op de miljarden dollars die Brazilië wil ontvangen voor de exploitatie van het Libra-veld, één van de grootste diepzee olievelden ter wereld. Het Libra-veld ligt 170km uit de Braziliaanse kust voor Rio de Janeiro en op 3,5 km onder de zeebodem en is goed voor 8 tot 12 miljard vaten olie per dag.

In drie minuten geprivatiseerd!

In drie minuten tijd, schreef een Braziliaanse krant, verkreeg een consortium van 5 bedrijven de rechten voor de exploitatie van dit olieveld.

63 Organisaties hadden brieven gestuurd naar presidente Dilma Rousseff met het verzoek de openbare verkoop onmiddellijk te stoppen. In Rio gingen velen de straat op bij het hotel waar de deal bezegeld werd. Zij zijn het niet eens met de verkoop omdat ze vinden dat het land afstand doet van haar rijkdommen. De minister van justitie zette 1100 agenten in om de openbare verkoping van de rechten tot exploitatie van het Libraolieveld te garanderen en rustig te laten verlopen. De demonstranten raakten slaags met de politie en er vielen gewonden. Hij betreurt de gewonden die gevallen zijn, maar de veiligheid van het evenement was met succes gewaarborgd volgens hem en zei niets over het feit dat helikopters met rubberkogels hadden geschoten op de demonstranten. (Canal Ibase) 
 

Bekijk de fotoserie op nrc.nl:
http://www.nrc.nl/inbeeld/2013/10/22/brazilianen-woedend-over-verkoop-olierijkdommen/

Shell 100 jaar actief in Brazilië.

Shell begon haar activiteiten in Brazilië al op 9 april 1913. Die honderd jaar kan zij nu vieren want ook Shell maakt deel uit van het consortium. Shell is er al met twee schepen actief. Het consortium bestaat uit het Braziliaanse Petrobras 40%, Shell 20%, Total 20% en twee Chinese bedrijven elk 10%. De bedrijven hebben beloofd over een periode van 35 jaar het minimum van 41,65 procent van de olie die overblijft als alle kosten zijn gedekt, aan de overheid te zullen afstaan.

Zal dat echt ten goede komen aan het onderwijs, gezondheidszorg en openbaar vervoer, zoals de presidente dat wil? Of vloeien straks de winsten als olie zo glad in de zakken van enkelen?  

Documentaire Braziliaanse koorts wordt realiteit!
Bijna € 19.000 is er nu beschikbaar voor het maken van een documentaire over de geschiedenis van de Zeeuwen in Brazilië. Een enorme oppepper was een anonieme gift die de realisering van de documentaire mogelijk maakt. Nog een hele maand om mee te doen om zo mogelijk de begroting van € 25.000 sluitend te maken. Kijk op de website http://www.braziliaansekoorts.nl/                                                                                                                                                

 

Adriaan van Dis en Braziliaanse koorts

Mijn Blog

Regelmatig komt de gedachte bij mij op om een verhaal, een gebeurtenis, een actualiteit of iets moois vanuit mijn leefwereld op te schrijven om deze dan geheel vrijblijvend door te geven aan wie het maar wil lezen. Nu moet het er maar eens van komen en heb ik mij aangemeld als Blogger op de website. Iedereen kan mijn Blog zo die wil bekijken, weg klikken of lezen, reageren of niet. En wie geïnteresseerd is kan mijn Blogs gaan volgen.

Op een dag zullen ze ons vinden

We stonden op een kunstmarkt in Oostburg, West Zeeuws Vlaanderen om aan crowd funding te doen voor de documentaire 'Braziliaanse koorts' die Arjan van Westen en Monique Schoutsens willen maken over de geschiedenis van de Zeeuwse landverhuizers die wij beschreven hebben in ons boek 'Op een dag zullen ze ons vinden'. Het was voor ons een vreemde gewaarwording om in Brazilië enkele jaren nauw betrokken geweest te zijn bij de nakomelingen van die landverhuizers, nu op de markt te staan in het hartje van Zeeuws Vlaanderen en de Zeeuwen op te roepen belangstelling te tonen voor deze geschiedenis en voor de nakomelingen die in Brazilië leven. Samen met de documentaire makers stonden Margje en ik achter de kraam met stapels van ons boek, dat inmiddels niet meer bij de uitgever te koop is maar alleen in eigen beheer verkrijgbaar. Wij ondersteunen dit project van harte en het moet toch kunnen dat er voor het einde van de maand november 10.000 Euro op de teller staat. Nog slechts €1700 is nodig. Zie www.braziliaansekoorts.nl

                                     links Monique Schoutsen rechts Arjan van Westen

Film by the sea
Tijdens ons verblijf in Vlissingen speelde het jaarlijks filmfestival 'Film by the sea'. Naast het promoten van de documentaire was dit een prachtige gelegenheid voor ons om een aantal boeiende films te gaan zien. In het kader bvan film en literatuur waren er lunches georganiseerd en wij schreven ons in voor een "Lunch met Adriaan van Dis". Niet alleen omdat Margje fan is van de boeken en reisverhalen van Adriaan van Dis, maar ook omdat zij een oude foto in haar bezit heeft van haar overgrootmoeder 'van Dis'. Die foto wilde zij aan hem laten zien. En wij konden hem dan ook ons boek geven en signeren en natuurlijk de documentaire promoten. Voor de lunch uit vonden we hem in het cinecafé en hadden een geanimeerd gesprek, waarin Margje met hem namen en verbintenissen van hun voorouders uitwisselde. Hij was ook zeer geïnteresseerd in ons boek en gaat het zeker lezen. Een medewerkster van Film by the sea maakte onderstaande foto waarin Adriaan van Dis de folder voor de te maken documentaire laat zien en wil zeggen: doe mee.

Onderwerpen

De Blogs zullen hoofdzakelijk gaan over ervaringen, gebeurtenissen en belevenissen uit heden en verleden in Nederland, Brazilië en Curaçao.

In Nederland met ervaringen in sociaal cultureel werk, Brazilië als zendeling Gereformeerde kerken in Nederland (nu PKN) en Curaçao omdat we door onze kinderen betrokken zijn geraakt bij dit mooie eiland in de Cariben. 

Braziliaanse koorts

Blog 1

Mijn eerste Blog

Regelmatig komt de gedachte bij mij op om een verhaal, een gebeurtenis, een actualiteit of iets moois vanuit mijn leefwereld op te schrijven om deze dan geheel vrijblijvend door te geven aan wie het maar wil lezen. Nu moet het er maar eens van komen en heb ik mij aangemeld als Blogger op de website. Iedereen kan mijn Blog zo die wil bekijken, weg klikken of lezen, reageren of niet. En wie geïnteresseerd is kan mijn Blogs gaan volgen.

Onderwerpen

De Blogs zullen hoofdzakelijk gaan over ervaringen, gebeurtenissen en belevenissen uit heden en verleden in Nederland, Brazilië en Curaçao.

In Nederland met ervaringen in sociaal cultureel werk, Brazilië als zendeling Gereformeerde kerken in Nederland (nu PKN) en Curaçao omdat we door onze kinderen betrokken zijn geraakt bij dit mooie eiland in de Cariben. 

Nu, omdat het actueel is in deze eerste Blog: 

Brazilië

Zoals je op mijn profiel kunt zien heb ik met Margje Eshuis een boek geschreven onder de titel: "Op een dag zullen ze ons vinden", een Zeeuwse geschiedenis in Brazilië. In september 2008 uitgebracht in Nederland en Brazilië. 

Het boek is nog te verkrijgen in eigen beheer.

Nu, 2013 hebben Arjan van Westen, historicus/journalist en Monique Schoutsen, het plan opgevat een documentaire te gaan maken van de geschiedenis die wij beschreven hebben. Alle informatie daarover kun je vinden op de volgende website: 

www.braziliaansekoorts.nl

Wij ondersteunen dit initiatief van harte en hopen dat velen meehelpen dit plan te laten slagen. 
Vriendelijke groeten,

 

___________________________________________________

Nu verkrijgbaar de Zeeuwse Belle Knoppe, een zeer bijzondere fietsbel van de Zeeuwse Belle Compagnie.

Bestel via info@braziliaansekoorts.nl of maak binnen NL 16,75 euro over op 137776128 onder vermelding van Belle Knoppe (incl. verzendkosten). Vergeet niet uw naam en adres gegevens te vermelden.
De opbrengst komt volledig ten goede aan het project Braziliaanse Koorts.

Documentaire Braziliaanse koorts