donderdag 18 februari 2016

De 'Rei de Tumba'

Blog 17, 18=02-2016


Beste familie, vrienden en volgers van mijn Blog. Na een lange periode van stilte ben ik weer begonnen aan een nieuwe Blog. De laatste keren meldde ik over de reizen die Margje en ik maakten door Brazilië om de film "Braziliaanse Koorts" te vertonen op allerlei plekken zoals in de kolonies in de staten Paraná en São Paulo en de nederzettingen van de nakomelingen van de Zeeuwse landverhuizers uit 1858. Eind mei 2015 kwamen wij uit Brazilië terug in Amersfoort, maar inmiddels zijn wij weer afgereisd naar onze kinderen in Curaçao. We hopen hier enkele maanden te verblijven. 

Tumbafestival
Wij logeerden gedurende twee weken voor het Carnaval bij Mário en Anita in de wijk Oost Jongbloed in Willemstad. Vanuit ons bed hoorden wij in de Caribische nachten muziek en een stevig ritme. Jongbloed ligt naast de wijk Brievengat en daar vond in het Festival Centrum de finale plaats van het vierdaags Tumba-festival. In Curaçao is dat een waar muziek- en dansspektakel op de klanken van verschillende Tumbas. Een keur van componisten, muzikanten en zangers van het eiland komen naar het Tumba-festival en strijden met hun composities om de felbegeerde titel "Rei di Tumba". (Koning van de Tumba) De compositie van de winnaar wordt namelijk gespeeld tijdens de "Road March" het grote Carnavalsdefilé en is een grote eer voor componist, arrangeur, en begeleidende band van musici. De winnende Tumba wordt in de periode voor het carnaval door nagenoeg alle radiozenders uitgezonden en schalt dan uit vele geluidsboxen thuis, in bedrijven en instellingen. De Tumba-koning of koningin is ook vaak eregast op vele feesten en bijeenkomsten.  
De winnende Tumba 2016: "Nos dos ta bati bai"
De "Rei di Tumba" 2016, zanger Rubertico Balentien

Enkele dagen na het festival wandelden wij in een grote bouwmarkt en daar werden T-shirts verkocht ten bate van een goed doel. Wat bleek, het was een initiatief van de pas gekozen "Rei de Tumba". En hij was ook nog ter plekke aanwezig! Een foto was snel gemaakt. Zo stonden wij, Margje en ik als 'macamba's' (zo worden hier de Nederlandse toeristen aangeduid) en Marjon als 'local' te prijken met de koning van de Tumba Rubertico Balentien. Ondanks dat het voor mij als buitenstaander moeilijk is om de muziek en het ritme van de Tumba en de teksten te doorgronden en mee te beleven.

De titel van de winnende tumba sprak mij zeker aan: "Nos dos ta bati bai". (Wij twee gaan samen door) De vertaling van het lied was niet eenvoudig. Dank zij de hulp van Marjon, Russell en een vriend kwamen we tot de volgende inhoud van de Tumba: “Het is nu tijd om elkaar de hand te geven en samen verder te gaan. Mondigen en onmondigen om in harmonie te leven en gebruik te maken van de gaven die we hebben”. Het koor herhaalt steeds: “Geef je hart, dat is de kracht van carnaval en Curaçao”. 



Enkele dagen voor het carnaval worden door
de bevolking allemaal kleine en grotere tribunes
gebouwd voor familie, vrienden en kennissen.

      De grote Carnavalsoptocht zondag hebben we niet bijgewoond. Ons werd aangeraden om dinsdagavond te gaan kijken naar de "Marcha de despedida", de afscheidsparade, omdat de stoet dan verlicht is, maar ook door het koelere weer. Magda, een zus van Russell, vond voor ons een mooi plekje. Urenlang stonden we langs de kant van de weg te kijken naar de prachtig verklede mensen die dansend op de tumba-muziek defileerden. Beschrijven wat ik zag is moeilijk, maar ik had mijn videocamera bij me en dacht nu moet ik toch de Tumba-koning, die op het festival werd gekroond en waarmee we op de foto zijn gegaan, in vol ornaat gezeten op zijn troon met kroon en scepter voorbij zien komen en filmen. Ik was er helemaal op gefocust. Dit wilde ik niet missen.... Na drie uur optocht trok Marjon mij plotseling mee van de stoep de straat op en riep "kijk, daar gaat ie, op straat!" De vorst zat niet hoog op zijn troon boven het volk verheven met een kroon op zijn hoofd. Nee, hij liep in een door helpers met touwen afgezet vierkant gewoon op straat tussen het dansende volk met een wit petje op, een fles water en de scepter in zijn hand en danste mee met de carnavalsvierders. 

Hierbij een korte filmimpressie van 90 seconden die ik maakte van de "Marcha de Despedida", de dinsdagavondmars met aan het slot de passage van de Tumbakoning. 


  
                   

 die tijd werd gedomineerd door Calypso en de steelbands. De Tumba is historisch bezit van het volk van Curaçao. Het heeft een heel eigen geschiedenis samen met de tambu. De muziek stamt uit de tijd van de slavernij. In die tijd werd de muziek voornamelijk gemaakt op landbouwgereedschap. Nog steeds vibreert de tumba in al die mensen die dansend aan ons voorbij trekken en in de mensen langs de kant van de weg. Niet proberen te begrijpen dacht ik, maar 'ondergaan', zoals we in Brazilië wel hebben ervaren met de grote carnavalsoptochten. Daar werd de samba de muziek van het carnaval. In de samba heeft zoals in de tumba de percussie de centrale rol en de koningen van de samba waren de zwarte vooral de Afro-brazilianen. De Braziliaanse journalist Novaes had een interview met een jonge taxichauffeur en vroeg hoe het toch kwam dat een volk dat zo geleden had toch zo vrolijk was. "Al het lijden heeft ons geleerd dat onze vrolijkheid alleen maar van ons kan zijn, niets kan onze levensvreugde wegnemen". was het antwoord.  

 
      Nieuwsgierig geworden naar de Tumba 2016 en de Tumba-koning Rubertico Balentien? 

Je vindt hem op: https://youtu.be/tpSKBa6hfEU 


































Geen opmerkingen:

Een reactie posten

  Avondgebed 2 november 2020, Aller zielen   Gedachten bij dood, lijden en leed in Coronatijd Voor alle zielen.   Elke dag coronan...