Vrolijke première van de film 'Febre Brasileira'

Blog 11

Praia Itapoã Vila Velha

Première Febre Brasileira

Bij binnenkomst voor de première van de film Febre Brasileira werden de gasten verrast en verwelkomd met de vrolijke klanken van de 'chorinhos'. Aanstekelijke ritmische muziek met veel variaties en mogelijkheden voor improvisatie.

Als je bij een bezoek aan het staatsarchief van Espírito Santo zou denken aan duffe muffe stellingen met vergeelde documenten dan kom je bedrogen uit. Prachtig ruime en heldere vertrekken met moderne stellingen en apparatuur. Je kunt wel zeggen dat het Archief van Espírito Santo één van de modernste is in Brazilië.

Arjen Uiterlinde, Consul Generaal;
Andreas Schilten, consul honorair;
Anivaldo Kuhn, Arjan van Westen
en Monique Schoutsen.

 Cilmar Franseschetto technisch directeur van het Archief opende de bijeenkomst in aanwezigheid van een groot aantal nakomelingen van de Zeeuwse emigranten uit 1860, de consul honorair van Vitoria, de consul-generaal uit Rio de Janeiro, de Secretaris van Cultuur van Esp. Santo en vele andere genodigden.

Nakomelingen van de fam, Lauwers

Ruim tachtig genodigden zagen de film van Arjan van Westen en Monique Schoutsen. Nog voor de aftiteling was afgerond klonk een spontaan applaus voor de makers van de film.

Ruth Stefanie Berger, vertaalster
van boek en film samen met
Leonora Boone van Garrafão.

Geboeid door de documentaire bleven de toeschouwers zitten en kwamen met vragen als: Hoe is de Zeeuwse taal nog vast te houden? Éen van de nakomelingen suggereerde dat de Zeeuwen zich moesten groeperen om te starten met Zeeuwse taallessen voor de kinderen. De broer van Marcilene (zij vertelt in de film over haar emigratie terug naar Nederland als nakomelinge van de fam. Lauret) was zeer betrokken bij het feit dat een Hollandse Capixaba net zoals haar voorouders was geronseld om naar Europa, naar Nederland te gaan onder prachtige beloften die niet uitkwamen en nu in Amstelveen in de illegaliteit moet leven en waarom zij niet een Nederlands paspoort kan krijgen.. Een vraag waar de aanwezige consuls niet goed raad mee weten omdat dit wel gevoeld wordt als onrechtvaardig maar de wetten het belemmeren om diegenen die terug willen keren een paspoort te geven. Ook werd in de nabeschouwing betrokken het belang om de verhalen van emigranten door te vertellen. Men was verrast dat de filmmakers zo’n mooie en informatieve film hebben opgenomen tijdens een reis van slechts 3 ½ week door Esp.Santo en uit de opnamen van 24 uur een film wisten te monteren van 80 minuten.  Onderstreept werd ook dat het boek 'Os Capixabas Holandeses', dat 7 jaar geleden werd gepresenteerd in het paleis en opgenomen is in de reeks Coleção Canaã van het Archief, veel los heeft gemaakt. 

Na deze nabeschouwing volgde een spontane receptie met drankjes en hapjes aangeboden door het consulaat van Nederland. De jongeren van de klompendansgroep uit Garrafão presenteerden enkele dansen. De pers was aanwezig en TV Gazetta van de staat Espírito Santo interviewde Arjan van Westen en Monique Schoutsen.

Een schitterende première. De nakomelingen van de Zeeuwen en andere geïnteresseerden kunnen bij het Archief gratis een DVD van de film verkrijgen. De film is door ons al voorvertoond in de Hollandse kolonies in de staten Paraná en São Paulo. Zal in Rio de Janeiro vertoond worden de dag na koningsdag en wordt vanaf nu verspreid onder de Zeeuwse Capixabas.
------------------------

 Chorinho

Het kon niet missen, Op de dag van de chorinho viel de première en de mensen van het Archief hadden gezorgd voor een 'roda de chorinho'. Heerlijk blij makende muziek en soms melancholiek.

Op 23 april 1897 werd de “choro-icoon  Alfredo da Rocha Viana Filho geboren, beroemd geworden onder de naam Pixinguinha.
In 1973 overleden. Die dag is uitgeroepen tot de dag van de chorinho. In Nederland kun je de chorinho beluisteren in de shows van Rogerio Bicudo en Lilian Vieira die de chorinhos in hun repertoir hebben. 

--------------------

Blog aan m'n been?

In Blognummer 10 ging ik nog 'op mijn sloffen' naar Brasil. Nu zegt Margje dat ik op moet passen omdat het schrijven van de blogs niet een 'Blog aan mijn been wordt'.
Er is zoveel te schrijven vind ik. Maar de gelegenheid is beperkt. Wij laten onze nogal zware en geliefde laptop met de reizen door Brasil het liefst op onze basis in Vila Velha. Morgen vertrekken wij naar Belo Horizonte en daarna door naar Rio de Janeiro. Dus de komende 14 dagen zullen er geen Blogs verschijnen. De correspondentie met de familie kunnen we gelukkig blijven doen met de nieuwe SimPhone van Margje. e-mail: margje.eshuis@gmail.com

Op mijn sloffen naar Brazilië

Blog 10

Beste familie, vrienden en volgers van mijn blog,

Na een lange tijd ben ik weer achter de computer gaan zitten om een blog te schrijven. Vanaf 29 maart zijn Margje en ik in Brazilië en wat wij beleven, onze ervaringen en de verhalen die volgens mij de moeite waard zijn geven we door in de volgende blogs. Wie mijn Blog volgen wil, die volge!

De komende Blogs schrijf ik dus vanuit Brazilië, op dit moment zwetend aan de keukentafel op een flat van onze vrienden Norberto en Micaela Lhotsky-Berger, in de stad Vila Velha in de staat Espírito Santo. Aan de keukentafel vinden vaak de mooiste gesprekken plaats en ik hoop dat de  Blogs ook tot gespreksstof kunnen leiden. Wij zijn in Brazilië op uitnodiging van de makers van de film "Braziliaanse Koorts", Arjan van Westen en Monique Schoutsen. Door een bijdrage van het fonds Dutch Culture is de documentaire vertaald voor Brazilië en heeft hier als titel "Febre Brasileira". De première zal deze week zijn op 23 april in het auditorium van het Arquivo Público do Estado de Espírito Santo. Zij hebben ons gevraagd de documentaire verder te brengen naar de Nederlandse kolonies en andere nederzettingen van de nakomelingen van de Zeeuwse landverhuizers uit 1858. In de komende blogs wil ik daarover vertellen. Wij hebben ons in de flat van Micaela en Norberto geïnstalleerd en kunnen vandaar uit op reis in Brazilië. Vila Velha is een kuststad met een gemiddelde temperatuur van 24,7 graden Celsius, op dit moment 30 graden. 

Tiradentes

Vandaag is het "Tiradentes" in Brazilië, "Trek de tanden" een vrije dag in Brazilië. Een heerlijke zonovergoten dag waarin de mensen van Vila Velha naar het strand trekken en genieten van zon en zee en hun tanden goed gebruiken om in een lekker gebakken visje of vleesje te zetten overspoeld met Brahma het bier van hier. Tiradentes was een van de leiders van een revolutionaire beweging met als doel de volledige onafhankelijkheid van Portugal en een zelfstandige Braziliaanse Republiek te stichten. Ja, als je dat doet wordt je gearresteerd, opgehangen en ook nog gevierendeeld waarna zijn hoofd in Rio de Janeiro werd tentoon gesteld. Maar nu wordt op 21 april de dag van zijn executie Joaquim José da Silva Xaviers die uit Tiradentes kwam, een stadje in Minas Gerais gezien als een nationale held. 

Vila Velha ligt naast Vitória, de hoofdstad van de staat en is ook onderdeel van de metropool van Vitória. Toen in de 16e eeuw de Portugezen aan land kwamen werd in 1535 Vila Velha gesticht en kreeg de naam Vila do Espírito Santo omdat het Pinksteren was toen zij daar aankwamen. Dat ging niet zonder slag of stoot. Allereerst werd met barbaars geweld gevochten tegen de autochtone bevolking, de indianen en later moesten de Portugezen zich verdedigen tegen de Hollanders, die onder aanvoering van Piet Hein de aanwezige suikerplantages wilden innemen. Het is ze niet gelukt. 

2008

Wel de Zeeuwse nakomelingen die alle 300 stoelen van de grote zaal in het paleis van Vitória bezetten met de presentatie van ons boek 'Os Capixabas Holandeses' in 2008. Het was een geweldige bijeenkomst met ontroerende momenten. Vooral toen de nakomelingen van de Zeeuwse emigranten uit handen van de gouverneur hun certificaat ontvingen uit het Staatsarchief waarin de namen van hun voorouders, plaats en datum van aankomst vermeld stonden. Het was toen 150 jaar geleden dat de eerste Zeeuwse families aankwamen in Espírito Santo. Voor velen was het na zoveel jaren in de vergetelheid, in de marginaliteit en leven in isolement eindelijk een erkenning, een bewijs van acceptatie en mede-burgerschap. Het was een feest! En nu dus de documentaire Febre Brasileira, in de vertaling van Ruth Stefanie Berger. Zij vertaalde ook ons boek voor de uitgave “Os Capixabas Holandeses”. De filmmakers zullen aanwezig zijn en ook Ruth Berger die in Belo Horizonte woont komt overgevlogen voor de première naar Vitória. De volgende Blog zal ik daarover schrijven. Maar nog even iets over ons vertrek.

Op mijn sloffen

In alle vroegte werden wij door Jacolien onze dochter naar Schiphol gebracht en als laatste sloot ik de deur. We hadden alle tijd en gingen zeer relaxed beginnen aan de reis van twee maanden. De buurvrouw nog even gedag gezwaaid en weg reden we uit Amersfoort. Op Schiphol aangekomen stapten we weer relaxed uit toen ik naar mijn voeten keek en uitriep: "Oooh Margje, kijk nou!". Ik had zowaar mijn sloffen nog aan en mijn schoenen vergeten. Je zou misschien moeten schrikken als je 77 jaar bent, maar wij moesten hard lachen en ik moest mijn koffer open maken om mijn sloffen te verwisselen voor mijn grote witte gymschoenen. 

 Estrelada

Vandaag 22 april is de "Dag van de aarde". Ter gelegenheid daarvan geef ik graag een filmpje door dat wij ontvingen van Frans Schoenmaker uit Holambra. Het filmpje is gemaakt op het lied Estrelada van Milton Nascimento. Hier is de link:

https://www.youtube.com/watch?v=eJdzvUihLKs

Frans, nakomeling van emigrant in Holambra heeft een snelle vertaling gemaakt van de tekst:

Sterrenvol

          Milton Nascimento/Marcio Borges

Je bent het meisje van de zon
Je bent de koningin der zeeen
Aarde, Aarde, je bent zo sterrenvol
Je blauwe gewaad draagt zorg
Voor het ademen van heel de schepping
En nadat de regen valt
wordt je bekroond door de Regenboog
Het bos is je jurk
En de wolken, je kralenketting
Je bent zo mooi, o mijn aarde
Ingewijd in je gedraai
Reiziger der eenzaamheid
Je leidt ons door de ruimte
Moederschip en ook ons thuis
Aarde, Aarde je bent zo delicaat
Om zo’n liefde te vergeten
Je biedt jouw schatten aan
Maar niemand geeft er waarde aan
Zoals de planten en de dieren
Alleen aan jouw grond geef ik me over
Met liefde, sluit ik vrede met je af.

Jouw blinken doet me zingen

Jouw mensen zijn niet goed wijs

Aarde, Aarde, Ik ben je kind


                                                              Tot de volgende blog,